Wat komt eerst bij kinderen: ongezond eetgedrag of overgewicht?

Van ongezond eetgedrag en weinig bewegen komt overgewicht. Zou je denken. Maar de verbanden lijken toch anders te liggen.

In een Noors onderzoek zijn duizend kinderen gevolgd vanaf hun 4de. Inmiddels zijn de kinderen 18. Het onderzoek leverde niet de resultaten op die psycholoog Silje Steinsbekk en haar colla’s hadden verwacht.

Overgewicht en ongezond eetgedrag hangen niet automatisch samen

Uit de publicaties blijkt, dat kinderen die meer eten, niet persé zwaarder worden. Andersom werd er wel een verband gevonden. Zwaardere kinderen hadden ongezonder eetgedrag en konden ook moeilijker stoppen met eten. Het Erasmus MC in Rotterdam kwam al vier jaar geleden tot dezelfde conclusie.

Het resultaat is niet heel vreemd, een groter lichaam vraagt om meer voedsel. Maar zowel de onderzoekers uit Rotterdam als de onderzoekers uit Trondheim concluderen hieruit dat de voorlichting en interventie anders moeten. Alleen wijzen op eetgedrag is niet effectief. Kinderen die op school al beginnen met een hoger BMI (de body-mass-index, een verhouding tussen lichaamslengte en gewicht) zullen niet afvallen van de mededeling dat ze minder moeten eten. De voorlichting moet zal daarom al moeten beginnen voordat het kind de schoolgaande leeftijd bereikt heeft.

Relatie activiteit en lichaamsvet

Bij het onderzoek ik Trondheim is ook gekeken naar de relatie tussen bewegen en lichaamsvet. En ook hier bleken de conclusies anders dan verwacht. Inspanning vermindert niet persé lichaamsvet. Lichaamsvet vermindert wel fysieke inspanning. Maar er was nog iets opmerkelijks. Bij jongens was duidelijk te zien dat ze minder gingen bewegen als ze dikker werden. Bij meisjes leek er geen enkel verband. Bewegen leidde niet tot afvallen, en aankomen leidde niet tot minder bewegen.

Het kan te maken hebben met de drang van jongens om overal wedstrijdjes van te maken. Als die competitie lastiger wordt omdat het kind dikker wordt, haken de jongens wellicht af. Wat weer een groter effect op lichaam en gezondheid zal hebben. Maar waarom het echt zo is blijft voorlopig een gok.

Redactioneel commentaar

Wat ik uit dit onderzoek concludeer, is dat het heel moeilijk is om uit de vicieuze cirkel te komen als je er eenmaal in zit. Maar waar ligt dan wel de oplossing voor een kind met ongezond eetgedrag en overgewicht? Uit dit onderzoek klinkt het alsof je na je 4de jaar reddeloos verloren bent, en dat weiger ik pertinent te geloven.

Lees dit artikel op Trouw

Lees verder op Baby en Kind: Limonadeverkoper (11) getroost met duizenden dollars na truc van oplichter