Het peuterbrein : het opslaan van herinneringen

Over samenhangende herinneringen van peuters

Deze week (5 juni 2018) is ontdekt dat kinderen vanaf twee jaar de hippocampus op dezelfde manier actief is als bij volwassenen. Dat wil zeggen: als een mens iets goed herinnert, is de activiteit in de hippocampus groter, dan wanneer de herinnering vaag is.

Wat is nu precies de hippocampus

Dat is een orgaan, dat een beetje de vorm van een zeepaardje heeft. Het zit onderin iedere hersenhelft. Het speelt – maar dat had je al door –  een belangrijke rol speelt bij de vastlegging van herinneringen.
Dat hebben ze via fMRI scans ontdekt.
Nou zal je zeggen: nou en?? Het is – denk ik – heel belangrijk om te weten hoe het brein van een kind zich ontwikkelt, dan weet je wat je wel en wat je niet moet verwachten op een bepaalde leeftijd.

Het episodisch geheugen

Nou …nu staat vast dat rond het tweede levensjaar van de mens het episodisch geheugen ontstaat. Dat is het deel van het geheugen waar we samenhangende herinneringen aan persoonlijke gebeurtenissen opslaan. Daar bevindt zich dus het vermogen om samenhangende herinneringen aan persoonlijke gebeurtenissen te onthouden. Je kan er zeker van zijn dat ieders oudste betrouwbare persoonlijke herinneringen niet verder terug gaan dan het derde levensjaar.
Drie jaar! dat is natuurlijk best heel jong. We hebben dus al vanaf heel jonge leeftijd samenhangende herinneringen.
Ik vind het echt bijzonder.

Onderzoek naar samenhangende herinneringen van peuters

Het was geen eenvoudige opgave om uit te zoeken of peuters al samenhangende herrineringen hebben. Het begint er al mee, dat een fMRI-scan een heleboel lawaai maakt, dat vinden peuters eng.  Dat is natuurlijk niet bevorderlijk voor het onderzoek. Bovendien moet je in zo’n scan stil liggen. Hoe doe je dat zonder de koters vast te binden?
De onderzoekers waren heel slim: ze onderzochten de peuters in hun slaap. Een paar dagen voor de test kregen ze al geluidsopname te horen die erg lijken op de geluiden van de scan. Zo konden ze wennen. Dat bleek goed te werken.
Hoe zag de test eruit: De kinderen mochten drie keer spelen in 2 verschillende kamers, iedere kamer had haar eigen knuffel (een beer of een hond) Iedere kamer had ook een eigen song. Om er absoluut zeker van te zijn, dat de kinderen die song niet kenden, was er voor gekozen Afrikaanse liedjes te laten horen. Ja, bij een wetenschappelijk onderzoek wordt zo weinig mogelijk aan het toeval over gelaten.

Het liedje en de knuffel

Na drie keer spelen, kregen de kinderen een liedje te horen en als afleiding ook een heel nieuw liedje. Daarna werd ze gevraagd of ze wisten welk liedje bij welk speelgoedbeest hoorde. Twee derde van de peuters wist de juiste kamer bij het juiste liedje. Twee vijfde (dat is behoorlijk wat minder) wist de juiste knuffel bij de juiste song.
Twee dagen later was het tijd voor de grote test. Een aantal kinderen viel af, zij vielen mooi niet in slaap! Helaas, ook bij wetenschappelijk onderzoek speelt toeval soms een rol… In de scan kregen de slapende kinderen bekende en onbekende liedjes te horen. En wat bleek? De mate van activiteit in vooral de rechter hippocampus hing samen met hoe goed het kind twee dagen eerder de juiste muziek aan de juiste knuffel en kamer had weten te verbinden.

Met andere woorden: de hippocampus, werkte harder bij zaken die ze zich goed herinnerden. Net als bij volwassenen…

lees ook : het peuterbrein: groot en klein: best wel moeilijk

bron NRC