In de middeleeuwen bevallen, geen pretje

Iedereen weet, zelfs de moeders die geschiedenis het stomste vak van de week vonden, dat mensen in de Middeleeuwen, gemiddeld niet heel oud werden.
Die gemiddeld korte levensduur kwam vooral door het grote aantal baby’s dat op heel jonge leeftijd stierf. Het is naar om voor te stellen, maar in die tijden was het Het sterftecijfer voor moeders en kind wordt geschat op 30 tot 60 procent.

Bevallen in de Middeleeuwen: behoorlijk gevaarlijk

Dat komt omdat men nog heel weinig kennis had van het menselijk lichaam, weinig goed werkende medicijnen kende, de hygiëne te wensen overliet en dat vooral de arme klasse vaak niet echt gezond was door slechte voeding of gewoon te weinig te eten. Met andere woorden veel vrouwen waren gewoon te zwak om een zware bevalling te doorstaan.

Maar van al die factoren waren de arme mensen in de middeleeuwen zich niet bewust. Ze zagen alleen wat er gebeurde en ze wisten: een bevalling is een gevaarlijk iets.
Geen wonder dat ze enorm veel moeite deden er het beste van te maken. Een belangrijk medisch handboek is de Trotula. In dit boek zijn heel veel aanwijzingen opgenomen hoe je een vrouw kan helpen een gezond kind op de wereld te helpen.

Niezen en geuren

Een van de aanbevelingen in dit boek om de bevalling op gang te brengen was: niezen! Laat het niezen beginnen terwijl de neus en mond afgedekt worden, zodat het grootste gedeelte van de kracht en de geest van het niezen naar de baarmoeder kunnen gaan

Aan de ene kant grappig, maar met een flinke nies, trek je wel aan je buikspieren…
Dus daar zit nog wel wat in. Totaal onbruikbaar, maar in de Middeleeuwen helemaal hot was het gebruik van geuren. Men geloofde dat de baarmoeder zich aangetrokken voelde tot zoete geuren en zich afwendde van zoute, nare geuren. Dus zette men allerlei lekkere geurtjes voor de vagina. En de vieze geuren werden tijdens het persen onder de neus van de moeder gedrukt…

Liggend, zittend of staand bevallen?

Op heel veel Middeleeuwse schilderijen zie je vrouwen baren, vaak zittend, maar ook staand en hurkend. Uit medische handboeken weten we dat het liggend bevallen een methode van de laatste tweehonderd jaar is. Dus die hippe baarkruk is ouder dan je denkt.

Meer lezen over de Middeleeuwen: moedermelk maar niet van je moeder: de min in de Middeleeuwen