De wetenschap achter een schedelcorrectie bij baby’s

Het hoofdje van een pasgeboren baby is nog zacht en vervormbaar. Dat is nodig voor de geboorte en om ruimte te geven aan de snelle hersengroei in het eerste levensjaar. Maar soms leidt deze flexibiliteit tot een afwijkende schedelvorm. Dit kan ouders bezorgd maken, vooral als de asymmetrie duidelijk zichtbaar is. Hoe werkt de groei van een babyhoofdje precies? En wanneer is een redressiehelm nodig om de schedel te corrigeren?

Hoe groeit de schedel van een baby?

Een baby wordt geboren met een schedel die uit meerdere botplaten bestaat. Deze platen zijn nog niet aan elkaar gegroeid en worden bij elkaar gehouden door zachte naden en fontanellen. Dankzij deze flexibiliteit kan het hoofdje zich aanpassen tijdens de geboorte en blijft er ruimte voor de hersenen om te groeien.

In het eerste levensjaar groeit het hoofd het snelst: de hersenen verdubbelen bijna in volume. Tegen de tijd dat een kind drie jaar is, heeft het brein al 80% van zijn uiteindelijke grootte bereikt. Omdat de schedel in deze fase nog kneedbaar is, kan langdurige druk op één kant van het hoofd zorgen voor een afgeplatte schedel. Dit wordt positionele schedelvervorming genoemd en komt in verschillende vormen voor:

• plagiocefalie: een scheve schedel, vaak met één afgeplatte zijde
• brachycefalie: een bredere, platte schedel aan de achterkant
• scaphocefalie: een langwerpige, smalle schedel

Dit ontstaat vaak door een voorkeurshouding tijdens het slapen, maar ook te weinig variatie in de houding overdag kan een rol spelen.

Wanneer is een redressiehelm nodig?

In veel gevallen is een afgeplat hoofdje geen reden tot zorg. Door de houding van de baby regelmatig te veranderen, zoals afwisselend op de linker- en rechterzijde laten slapen en voldoende buikligging overdag, kan de schedel zich vaak vanzelf herstellen. Maar als de vervorming ernstig is en na enkele maanden nauwelijks verbetert, kan een redressiehelm een oplossing zijn.

Een redressiehelm, ook wel een schedelorthese genoemd, is een op maat gemaakte helm die de groei van de schedel begeleidt. Hij oefent geen druk uit op het hoofdje, maar laat ruimte op plekken waar groei gewenst is en begrenst delen die minder moeten uitzetten. Omdat de schedelgroei in de eerste maanden het snelst gaat, is de ideale startleeftijd voor een helmtherapie tussen de 4 en 6 maanden. De behandeling duurt gemiddeld drie tot zes maanden, afhankelijk van de ernst van de vervorming en de groei van het kind.

Werkt een redressiehelm echt?

Onderzoek laat zien dat een redressiehelm in veel gevallen helpt om een ernstig vervormde schedel symmetrischer te laten groeien. Toch is het effect per baby verschillend. Sommige schedelvormen herstellen vanzelf, terwijl andere zonder helm gecorrigeerd worden met houdingsadviezen en fysiotherapie. Het belangrijkste is om op tijd te signaleren of de schedel van je baby afplat. Hoe eerder je ingrijpt, hoe groter de kans dat het hoofdje zich nog vanzelf herstelt. Twijfel je of een helm nodig is? Bespreek het met het consultatiebureau of een kinderfysiotherapeut. Zo weet je zeker dat je baby de beste ondersteuning krijgt voor een gezonde schedelgroei.